Suzan Bayazıt, Strateji Danışmanı

Sürdürebilirlik konusunda strateji danışmanlığı yapan Bayazıt, Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Lisans eğitiminden sonra Cincinnati Üniversitesi’nde M.A Uluslararası Ekonomi derecesi aldı. Bank of Boston, Boston’da finansal uzmanlık konusunda meslek hayatına başladı. Kariyerine çeşitli banka ve şirketlerde devam eden  Bayazıt, daha sonra kendi danışmanlık şirketinde finansal ve fizibilite konularında danışmanlık yaptı. 20 senedir Toplum Gönüllüleri, Açık Açık gibi kuruluşların kurucu üyeliği, mütevelli üyeliği, YK üyeliği ve Eş-başkanlık yapmıştır. Bin Yaprak ve Korteks Akademi gibi sosyal girişim şirketlerinin strateji danışmanıdır. Bayazıt Ashoka gençlerine, Toplum Gönüllüleri, Çağdaş Gençlik gibi çeşitli STKların  gençlerine  sosyal girişimcilik konusunda atölyeler yapmıştır.  10 senedir Adım adım koşucusu olarak 4771 canlıya etki etmiş binden fazla kampanya bağışçısı vardır.

SOSYAL GİRİŞİMCİLİK

Girişimcilik; klasik tanımıyla kısaca maddi bir kazanç sağlamak amacıyla iş kurmak olarak tanımlanmakta idi. Son zamanlarda “Girişimcilik” ile ilgili, farklı kavramlar ortaya çıkmıştır. Topluma fayda sağlamak, insanların yaşamına yeni şeyler kazandırmak, gerektiğinde ezber bozarak değişim yaratmak girişimcilikle bağlantılı kavramlardır. 

Girişimciliğin birçok farklı türü vardır. Bunlardan en çok bilineni olan ticari girişim; mal ve hizmet üretmek suretiyle, bu mal ve hizmetlerin satışını gerçekleştirerek kar elde edip para kazanmaya denir. Temel amaç maddi kazanç elde etmektir ve bütün planlamalar kar etmek üzerine kuruludur. 

Sosyal girişimcilik ise toplumsal sorunlara çözüm arayan ya da ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar şeklinde tanımlanır. Toplumsal sorunlar karşısında duyarlı olan insanların sorunları çözmek için kurduğu kitlesel girişimin adıdır. Sosyal girişimci olmak isteyen kişinin çevresel ve toplumsal konulara karşı duyarlı olması gerekmektedir. Rekabetin olmadığı paydaşlık prensipleriyle ifade edilen sosyal girişimcilik daha çok toplumu ve çevreyi ilgilendiren problemlerle uğraşır. Bu problemlerle uğraşan diğer oyuncular da paydaşlık gereği her türlü paylaşımda bulunup beraber güçlenerek sorunları daha kalıcı bir şekilde çözmeyi amaçlarlar. 

Ticari girişimler ve girişimciler pazara odaklanıp piyasanın dalgalanmasına göre hareket ederler. Oysa sosyal girişimleri hareket ettiren motivasyon, üstlendikleri sosyal misyon ve örgütlenme yapısıdır. Yani her bir yeni kararı buna göre alırlar.

Sosyal Girişimcilik, dilimize yeni girmiş olsa da uygulama olarak ülkemizde çok eskilere dayanan örnekleri bulunur. Örneğin Ziya Bey, 1872’de Darüşşafaka’ nın kurulmasına öncülük etmesi ve yaptığı çalışma, sosyal girişimciliğe iyi bir örnektir. Zeynep Kamil’in kadın ve çocuk hastalıkları üzerine tedavi veren Zeynep Kamil Hastanesi’ni 1862 yılında hayata geçirmesini eski zamanlardan başarılı bir diğer örnek olarak gösterebiliriz. 

Girişimcilerin en önemli özellikleri bir ticari işletmenin riskini üstlenmesi olarak öne çıkıyor. Bu açıdan sosyal girişimci ve ticari girişimci farklılık gösteriyor. Ticari/ geleneksel girişimci ve sosyal girişimcinin arasındaki farklılıkları şöyle sıralayabiliriz:

• Girişimci yeni ihtiyaçlara odaklanırken sosyal girişimci yeni yaklaşımlarla uzun dönemli amaçlara yöneliyor.
• Girişimciler pay sahipleri ve kendi adlarına risk alırken sosyal girişimciler paydaşlar adına risk alıyorlar.
• Girişimciler iş veya işletme yaratmaya çalışırken sosyal girişimciler değişim yaratmaya çalışıyor.
• Girişimciyi yeni iş kurma, kendi işine başlama ve finansal kazanç elde etme düşüncesi motive ederken sosyal girişimcinin motivasyon kaynağını sosyal değişim ve kendi müşteri grubunun gelişimi motive ediyor.
• Girişimcilerin risk tercihi para ve saygınlık kazanmaya dönükken sosyal girişimciler sivil toplum ihtiyaçlarını karşılamak için risk alıyor.
• Girişimcilerin temel amacı kâr sağlamak olurken sosyal girişimciler kâr amaçlı aktivitelere katılsalar da kâr sağlamayı araç olarak görüyorlar.