Nefes çalışmaları, aerobik, gevşeme ve yoga dahil olmak üzere egzersiz programlarına katılım, astım hastası yetişkinlerin akciğer fonksiyonlarının gelişimini sağlamaktadır. 28 randomize kontrollü çalışmayı içeren ve toplamda 2155 hastanın bulunduğu bu inceleme; Çin ve İngiliz literatürlerinin her ikisini de içermektedir. Bu çalışmanın önemi, daha iyi hale getirilmiş akciğer fonksiyonları sayesinde astım hastalarının acil servis ziyaretlerinin ve hastaneye yatışların azaltılmasıyla beraber hastaların tıbbi ve ekonomik yüklerinin de azaltılmasıdır.
1670 kohortlu 22 çalışmanın tamamında, egzersizle iyileşmeyi gösteren “zorlu ekspiratuvar hacmi” (FEV1) üzerinden standardize ortalama farklar ortaya çıktı. Tüm egzersiz türleri için p<0.001 olmak üzere bu farklar aerobik için 0.52 (%95 güven aralığında [GA]: 0.22-0.82); nefes egzersizi için 0.53 (%95 GA: 0.36-0.71); gevşeme egzersizinde 1.13 (%95 GA: 0.84-1.42); yoga çalışması için 0.67 (%95 GA: 0.48-0.87) ve aerobik ile nefes egzersizleri kombinasyonunda 0.98 (%95 GA: 0.77-1.18) şeklindeydi. Araştırmacılar egzersiz türleri arasında istatistiksel olarak belirgin farklılıklar bulamazken FEV1 gelişimi üzerinde en etkin olan tür gevşeme egzersizleri ve en az etkili olan ise nefes egzersizleriydi.
1297 katılımcılı 17 çalışmanın tümünde, “zorlanmış vital kapasite” (FVC) incelendi ve bu durumda standardize edilmiş ortalama farklar, aerobik antrenmanı için 0.53 (%95 GA: 0.30-0.76); nefes egzersizi için 0.66 (%95 GA: 0.50-0.83); yoga çalışması için 0.42 (%95 GA: 0.22-0.61) ve nefes ile aerobik çalışmaları kombinasyonu için 0.71 (%95 GA: 0.47-0.95) şeklinde iyileşme gösterdi (tüm türler için p<0.001). Bununla birlikte araştırmacılar bir kez daha egzersiz türleri arasında anlamlı farklılıklar bulamadı ancak FVC değerini iyileştirmede, en etkili olan tür nefes ve aerobik çalışmalarının kombinasyonu iken yoga en az etkili olanıydı.
“Tepe ekspiratuar akım” üzerinden yapılan analiz, 1256 hastayla yapılan 17 çalışmayı içeriyordu ve tüm egzersiz türlerinde iyileşmeyi gözler önüne serdi. Standardize edilmiş ortalama farklar ise nefes egzersizi için 0.61 (%95 GA: 0.36-0.85; p<0.001); aerobik için 0.53 (%95 GA: 0.30-0.76; p<0.001); gevşeme egzersizi için 0.67 (%95 GA: 0.24-1.09; p=0.002); yoga için 0.79 (%95 GA: 0.53-1.02; p<0.001) ve nefes egzersizi ile aerobik kombinasyonu için 0.60 (%95 GA: 0.38-0.82; p<0.001) şeklindeydi. Bir kez daha gösterildi ki bu egzersiz türleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmamaktadır ancak tepe ekspiratuar akımını iyileştirmede açıkça görülüyor ki yoga en etkiliyken aerobik en az etkili olanıydı.
637 katılımcıyla gerçekleşen 10 çalışmada; nefes egzersizleri, aerobik ve yoga sonrası iyileşmiş FEV1/FVC oranı gözlemlendi. Bu kohortta standardize edilmiş ortalama farklılıklar (tüm egzersiz türlerinde p<0.001 olmak üzere) nefes egzersizleri için 0.77 (%95 GA: 0.52-1.03); aerobik için 0.49 (%95 GA: 0.26-0.72) ve yoga için 0.54 (%95 GA: 0.31-0.77) şeklindeydi. Araştırmacılar, FEV1/FVC oranını geliştirmede en etkili olanın nefes çalışmaları ve en az etkili olanın ise aerobik olduğunu belirttiler.
Araştırmacılar, bireyler için egzersiz programları tasarlarken hasta özelliklerinin, aile geçmişinin, çevresel etkilerin ve hastalık süresinin göz önünde bulundurulması gerektiğine dikkat çektiler. Nefes egzersizleri, aerobik ve yoga çalışmalarının kombinasyonları en iyi derecede fayda sağlarken egzersizin yoğunluğu, sıklığı ve süresi de tedavi sonuçlarının optimize edilmesinde düşünülmesi gereken önemli faktörlerdir. Gelecekte yapılacak çalışmalar; bu çalışmanın bulgularının doğrulanması ve geliştirilmesi için egzersizin türü, şiddeti ve sıklığıyla birlikte yaş ve cinsiyet faktörlerine de odaklanmalıdır.
KAYNAK:
European Medical Journal, “Exercise Improves Lung Function in Adults with Asthma”, 09.05.2023, (Erişim Tarihi: 20.09.2023 10:08), Egzersiz, Astımlı Yetişkinlerde Akciğer Fonksiyonunu İyileştirir – Avrupa Tıp Dergisi (emjreviews.com)
Çeviri: İrem Bozbek
