Daha önce Harry Potter kitaplarının büyüsüne kapıldınız mı?
Harry Potter adlı kitap serisinin ilk kitabı 1997 yılında çıkmıştır ve biz bugün 2024 yılındayız. Aradan geçen 27 yıllık zaman diliminde bu büyüleyici evreni anlatan kitap hiç eskimedi, gitgide daha da yaygınlaştı daha da çok sevildi.
Ben sizlere Harry Potter kitapları hakkında kısa bir bilgilendirme yapayım. Harry Potter daha küçücük bir bebekken sihir dünyasının kötü adamı Voldemort yüzünden annesi ve babasını kaybeder. Yıllarca onu hiç sevmeyen teyzesi,eniştesi ve kuzeni ile kalır. 11 yıl boyunca annesi ve babasının bir büyücü olduğunu hiç bilmez, taa ki 11. Yaş gününde gelen Hogwarts Büyücüler okuluna kabul mektubu ona ulaşana kadar… Böyle bir okuldan, büyücülerden habersiz olan Harry büyük bir şaşkınlık yaşar ve 7 yıllık eğitim hayatına başlar. Bu süreçte onu gerçekten seven dostları, onu önemseyen, seven yetişkin tanıdıkları olur. Ve tabii bu dünyaya girdiği zaman ne kadar popüler olduğunu da fark eder çünkü bebekken çağının en büyük kötü adamlarından Voldemort’u yenmiştir ya da sadece bir kısmını ve o günden geriye Harry’ye bir yara izi kalırken ismi tüm büyücüler dünyasında duyulmuş ve Voldemort’ta ortadan kaybolmuştur. 7 kitaptan oluşan bu harika serinin her birinde Harry ve arkadaşlarının bu büyüleyici evrende yaşadıkları maceraları anlatır.
Bu kitap serisini ilk okuduğumda bu evren beni büyülemişti. Yazarın hayal gücü benimkiyle birleşmiş ve birlikte çok güzel bir evrene dönüşmüştü. Daha sonra okudukça sadece kurgu değil kitaplardaki ayrıntılar daha çok dikkatimi çekti. Mesela ilk kitapta bahsedilen küçük bir ayrıntı hiç beklemediğiniz anlarda sonraki kitaplarda karşınıza çıkabilir. Karşınıza çıktığında ise ķüçük bir şaşkınlıktan sonra yazara olan hayranlığınız ortaya çıkıyor.
Şimdi de bu harika serinin yazarı J.K. Rowling’i tanıyalım.
Joanne Rowling, 31 Temmuz 1965’te Chipping Sodburry, İngiltere’de doğdu.Liseyi Wyedean Comprehensive’de okuduktan sonra Exeter Üniversitesinde Fransız Dili ve Edebiyatı eğitimini tamamladı ve Londra’ya yerleşerek araştırmacı ve iki dil bilen bir sekreter olarak İnsan Hakları Örgütünde çalışmaya başladı. Harry Potter serisinin dışında dört romanı daha yayımlanan Rowling, polisiye türündeki üç eserini Robert Galbraith mahlasıyla yazmıştır.
Adını “J. K. Rowling” şeklinde kısaltmasında ilk kitabın yayımcısı Bloomsbury’nin etkisi vardır. Yayınevi, erkek okuyucuların, kadın bir yazarı okumaktan çekinebileceğini düşünerek yazarın erkek olduğu izlenimi uyandırmak için adının “J. K. Rowling” şeklinde yazılmasını tercih etmiştir.“K”, babaannesinin adı Kathleen’i temsil ediyor.
Aralık 1994’te Rowling ve kızı, kız kardeşine daha yakın olmak için Edinburgh’a taşındı. Tek geçim kaynağı işsizlik maaşı olan Rowling, ilk kitabını burada şimdi bir Çin lokantası olan Nicolson’s Café’de tamamladı. Rowling yine bu dönemde Edinburgh Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı ve 1996 yılında mezun oldu.
Rowling, küçük yaşlardan itibaren yazar olmak istiyordu. İlk kitabını altı yaşındayken yazdı; bir tavşan hakkında ‘Tavşan’ adlı bir hikaye. Henüz on bir yaşındayken ilk romanını yazdı; yedi lanetli elmas ve onlara sahip olan insanlar hakkında.
Rowling, Exeter Üniversitesi’nde okudu ve burada Fransızca ve Klasikler müfredatının dışında o kadar çok kitap okudu ki, üniversite kütüphanesindeki gecikmiş kitaplar için 50 £ para cezasına çarptırıldı. Onun Klasikler hakkındaki bilgisi bir gün Harry Potter serisindeki, bazıları Latinceye dayanan büyüleri yaratmada işe yarayacaktı .
Rowling, Harry Potter fikrini 1990 yılında Manchester’dan Londra King’s Cross’a giden gecikmeli bir trende otururken aklına getirdi. Sonraki beş yıl boyunca serinin yedi kitabının tamamının haritasını çıkarmaya başladı. Çoğunlukla el yazısıyla yazdı ve yavaş yavaş birçoğu tuhaf kağıt parçalarına karalanmış bir yığın not oluşturdu.
Taslağın tamamını tamamladıktan sonra ilk üç bölümü bir dizi edebiyat temsilcisine gönderdi; içlerinden biri geri kalanını görmek için yanıt yazdı. Bunun “hayatımda aldığım en iyi mektup” olduğunu söylüyor.
Kitap ilk olarak Haziran 1997’de Bloomsbury Çocuk Kitapları tarafından JK Rowling adıyla yayımlandı.
JK Rowling ayrıca, romanlarda Harry’nin okul kitaplarının başlıkları olarak görünen iki küçük tamamlayıcı cilt de yazmıştır. Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar ve Çağlar Boyunca Quidditch Comic Relief’in desteğiyle Mart 2001’de yayımlandı. Aralık 2008’de, uluslararası çocuklara yönelik hayır kurumu Lumos’a yardım amacıyla üçüncü bir yardımcı cilt olan Ozan Beedle’ın Hikayeleri yayınlandı.
2012 yılında, JK Rowling’in dijital şirketi Pottermore kuruldu ve bu şirket, 2019’da Wizarding World Digital adını aldı. Pottermore Publishing, Harry Potter, Fantastik Canavarlar ve Büyücülük Dünyası’nın küresel dijital yayıncısı olmaya devam ediyor.
2001 yılında ilk kitabın film uyarlaması Warner Bros. Tarafından yayınlandı ve ardından altı kitap uyarlaması daha geldi ve 2011 yılında sekizinci film Harry Potter ve Ölüm Yadigarları Bölüm 2’nin vizyona girmesiyle sonuçlandı. Bana göre filmler de ne kadar güzel olsa da yazarımızın kurduğu büyüleyici evreni tam olarak yansıtamamış zaten kitaplardan uyarlanan çoğu film öyle değil midir? Eğer bu serinin kitaplarını okumadıysanız ve filmlerini izlemediyseniz ilk olarak kitaplardan başlamanız tavsiye ederim.
JK Rowling’in 2008 Harvard mezuniyet konuşması 2015 yılında resimli bir kitap olarak yayınlandı: Çok İyi Yaşamlar: Başarısızlığın Sınır Faydaları ve Hayal Gücünün Önemi (Sphere) ve Lumos’un yardımı ve Harvard’da üniversite çapında mali yardım amacıyla satıldı.
2016 yılında JK Rowling, oyun yazarı Jack Thorne ve yönetmen John Tiffany ile sahne için yeni ve orijinal bir hikaye üzerinde işbirliği yaptı. Harry Potter ve Lanetli Çocuk Birinci ve İkinci Bölüm Londra’da açıldı. Senaryo kitabı, oyunun Temmuz 2016’daki açılışını kutlamak için yayınlandı ve anında en çok satanlar listesinin başında yer aldı.
Yine 2016 yılında JK Rowling , Büyücülük Dünyası’nın bir başka uzantısı olan ve Kasım 2016’da eleştirmenlerin beğenisini kazanan Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar filmiyle ilk senaryo yazarlığını yaptı. Bu, başrolde yer aldığı bir dizi yeni maceranın ilkiydi. Büyüzoolog Newt Scamander ve Harry Potter zamanından önce geçiyor. İkinci film Fantastik Canavarlar: Grindelwald’ın Suçları 2018’de, üçüncü film Fantastik Canavarlar: Dumbledore’un Sırları ise 2022’de gösterime girdi.
Senaryolar her filmin vizyona girmesiyle aynı zamana denk gelecek şekilde yayınlandı: Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar Orijinal Senaryo (2016), Fantastik Canavarlar: Grindelwald’ın Suçları Orijinal Senaryo (2018) ve Fantastik Canavarlar: Dumbledore’un Sırları Tam Senaryo ( 2022) .
Rowling’in Harry Potter serisi tüm dünyada 400 milyon kopya satarak hem kitabı hem de yazarını büyük bir üne kavuşturdu. Türkiye’de basımı Yapı Kredi Yayınları tarafından yapılmıştır. Serinin ilk kitabı olan Harry Potter ve Felsefe Taşı Ülkü Tamer tarafından, ikinci kitap Harry Potter ve Sırlar Odası, Sevin Okyay tarafından, üçüncü kitap ve sonrası ise Sevin Okyay ve Kutlukhan Kutlu çevirisiyle kazandırılmıştır. Romanlar, son derece büyük bir ilgiyle okundu ve bir anda çok satan kitapların başına yükseldi. Rowling ise kitap yazarak dolar milyarderi olan ilk yazar ve Birleşik Krallık’ın en zengin kadını unvanlarını elde etti.
Ayrıca Harry Potter okuyan ve botanik dersi alan çoğu kişi adamotu bitkisinin gerçekten var olduğunu bilir ama bu dünyada çığlık atmıyorlar. Kitapta bulunan karakterlerin isimleri de çok ince düşünülmüştür. Mesela Sirius karakterinin ismi gökyüzündeki en parlak yıldız olan ve Büyük Köpek( Canis Major) takımyıldızında bulunan Sirius yıldızından gelmektedir.Sirius’un animagusu da bir köpektir.
Lupin ise Latince kurt anlamına gelen “lupinus” kelimesinden türemiştir ve Lupin bir kurt adamdır.
Albus ismi Latince beyaz anlamına gelir ve bilgelik ve aydınlanmayı temsil eder. Bu işimin anlamına Albus Dumbledore’un karakterine çok uygundur.
Filch hışmına eski İngilizce de “küçük değeri olan şeyleri çalmak” anlamına gelir ki bu isimde Filch için çok uygundur çünkü odasında bulunan bir dolapta öğrencilerden aldığı yasaklı eşyalarla doludur.
Bu sadece karakterlerin ismi için geçerli değil aynı zamanda büyüler ve tabii çok daha fazla terim var böyle ama ben size birkaçını bahsedeceğim.
Patronus büyüsü de ruh emicilerden karakterlerinin korurken yapılan büyüdür ve “yasal koruyucu” anlamına gelir.
Acio nesneleri yanına getirmek için kullanılan büyüdür çağırmak anlamına gelir.
Crucio üç affedilmez lanetten birisidir ve büyüye maruz kalan kişi dayanılmaz bir acı çeker ve bu kelime de işkence anlamına gelir.
Yani bu kitap serisinin kurgusu kadar karakterlerin isimlerinin anlamı ya da büyülerin ya da diğer terimlerin hepsi çok anlamlı kullanılmıştır ve kitapları çok daha ilgi çekici ve öğretici bir hale getirmiştir. Eğer sizler hâla bu kitap serisini okumadıysanız ve bu yazıdan sonra merak uyandırabildiysek siz de mutlaka okuyun.
