Vücutta bulunan mineraller arasında 4. olan ve önemi çok olan fakat kendisinden pek bahsedilmeyen mineralimiz adını yakınında keşfedildiği eski Yunan şehri olan Magnissia’dan alır. Magnezyumla ilgili bilinmesi gerekenleri Ecz. Talip Önal’dan dinledim ve yazıya döktüm. İyi okumalar!

Magnezyum vücudumuzda gerçekleşen birçok enzimatik reaksiyonda yer alır. Kısa örneklerle magnezyum; kıkırdak dokunun yapımında rol alan protein ve yağ asitlerinin üretiminde yer alır, kalsiyumun eklem kapsüllerinde ve yumuşak dokuda birikmesini önler ve eklemlerin esnekliğini koruyup kasların düzgün çalışmasını sağlar, adrenal korteks işlevini düzenler böylece insülin salgılanabilir, solunum yolu kaslarının doğru çalışmasını ve solunum hastalıklarının oluşumunu önler.

Magnezyum alımı besinlerle yeterli değilse doktor ve eczacı kontrolünde mineral takviyesiyle eksiklik kapatılmalıdır. Magnezyum desteği alırken kronik hastalığı olan, kanser tedavisi gören, sürekli ilaç kullanan kişilerin doktor ve eczacılara danışması ilaç etkileşmeleri açısından oldukça önemlidir zira magnezyum 46’dan fazla ilaç etken maddesiyle etkileşime girebilir ve bu durum istenmeyen sonuçlara yol açabilir.

Magnezyumun ilaç etkileşimleri

1. Statinler (kolesterol düşürücüler) ile kullanıldığında etki azalır.
2. Kalsiyum ve magnezyum aynı büyüklükte maddeler olduklarından bariyer aşımında beraber geçemezler ve yalnız biri emilebilir. Magnezyumun eksiklik durumunda kalsiyumla alınması önerilmez.
3. D3 ve K2 vitaminleri magnezyum emiliminde sinerjik(pozitif) etkilidir.
   Takviyelerin üstünde dikkat etmişsinizdir ki farklı formda magnezyumlar yazar. Bu formların her birinin önemi ayrıdır ve hangi hastalıkta hangi formu kullanmanız gerektiğini eczacınıza danışarak öğrenebilirsiniz.

10 FARKLI MAGNEZYUM TÜRÜ

• Magnezyum sitrat: 

Magnezyumun en bol bulunan formudur. Biyolojik olarak en uygun formlardan biri olduğu düşünülür. Gündüz alınmasıyla spor esnasında oluşabilecek adale krampları önlenebilir. Replasman tedavisinde(200-400 mg/gün) sık kullanılır.

• Magnezyum oksit:

Replasman tedavisinde emilimi düşük(%4) olduğu için kullanılmamasının yanında mide ekşimesi, hazımsızlık ve kabızlıkta kullanılır.

• Magnezyum klorür:

İyi emilir; mide ekşimesinde, kabızlıkta, topikal olarak deride ve replasman tedavisinde kullanılır.

• Magnezyum laktat:

Stres ve kaygı tedavisinde kullanılır, emilimi kolaydır. Sindirim sistemine diğer formlara göre daha az etki ettiği için düzenli ve yüksek dozda magnezyum takviyesi gerekliyse laktat formu önerilir.

• Magnezyum orotat:

Kalp ve damarda enerji iletiminde görevlidir, sporcular ve kalp hastaları tarafından kullanılabilir.

• Magnezyum malat:

Emilimi çok iyi olduğundan replasman tedavisinde, fibromiyaljide tercih edilir.

• Magnezyum taurat:

Yapılan hayvan çalışmalarında yüksek kan basıncını önemli ölçüde düşürdüğü görülmüştür ancak insanlarda araştırılması yapılmamıştır.

• Magnezyum L-treonat:

Depresyon ve hafıza kaybına karşı kullanılır.

• Magnezyum sülfat(epsom tuzu):

Stresi azaltmak için su banyosunda kullanılır.

• Magnezyum glisinat:

Uykuyu iyileştirmede kullanılır.

Magnezyumun üretim teknolojileri:

1. Licaps teknolojisi: Kapsüllerin dış etkilerle teması tamamen kesilir ve yalnız magnezyum üretilir.
2. Lipozomal teknoloji: Etken madde fosfolipid yapıda bir sıvıyla vücuda alınır ve emilim %95’e çıkarılmış olur.
3. İyonik magnezyum: Saflaştırılmış ve vücuttan emilimi artırılmış magnezyumlar üretilir.

Magnezyum Eksikliğinin Belirtileri

Tarımda kullanımı artan pestisit, herbisit ve kimyasal gübreler; hayatımızda fazla yer edinmiş rafine gıdalar nedeniyle insanların yaklaşık %80’inde magnezyum eksikliği tespit edilmiştir. Buğday kepeği, kabak çekirdeği, chia tohumu ve çeşitli fıstıklarda bol bulunan magnezyum enzim ve iltihap önleyici reaksiyonların önemli parçasıdır. Magnezyumun yeterli alımı Alzheimer ve artriti önlemeye yardımcı olur. Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, solunum hastalıklarında tedavide faydalıdır.

Kan testleriyle vücuttaki magnezyum seviyesini belirlemek zordur çünkü kandaki magnezyum vücuttaki magnezyum miktarını tam olarak yansıtmaz. Doğru ölçüm için hücre içi magnezyum miktarı tespit edilmelidir ancak testleri çok pahalıdır bu nedenle vücuttaki magnezyum miktarını tespit etmektense eksikliğinin belirtilerini takip etmek yeterlidir. Bu belirtiler farklı hastalık ya da durumlara bağlı da oluşabilir ancak birkaç tanesi bir aradaysa magnezyum eksikliği olasılığı daha yüksektir.

Belirtiler:

1. Zayıf bilişsel işleme, bilinç bulanıklığı, performans kaybı, çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite
2. Baş ağrıları, kronik migren, baş dönmesi: Sinirsel fonksiyonlarda önemli olan magnezyum ağrıların şiddetini ve sıklığını azaltmaya yarar.
3. Kabızlık, hassas bağırsak sendromu: Yeterli magnezyum bağırsaklara su alımını dolayısıyla dışkının yumuşatılıp kabızlığın önlenmesini ve aktivitenin artmasını sağlar.
4. Yorgunluk:  Mitokondri enerji üretirken magnezyuma ihtiyaç duyar üretilemeyen enerji sonucunda da yorgunluk baş gösterir.
5. Uykusuzluk, uykudan yorgun uyanma: Magnezyum, beyindeki gama amino bütirik asit(GABA)’in sentezinde rol alır, eksikliğinde ise en önemli nörotransmitterler arasında bulunan ve rahatlamaya yardımcı GABA üretilemez, uyku bozukluğu yaşanır.
6. Kas spazmları, kramplar, ağrılar: Magnezyum eksikliğinde zayıf ve koordinasyonsuz kasılmalar oluşur. Göz seğirmelerinin fazlalığı adalelerde meydana gelen sorundan kaynaklıdır ve sebebi yine magnezyum eksikliğidir. Kadınlarda postmenopozal dönemde krampların azaltılmasında magnezyum kullanılabilir.
7. Kronik ağrılar, fibromiyalji: Magnezyum, kasları gevşetip beyinde rahatlama sağlayarak ağrı azalmasına yardımcı olur.
8. Çarpıntı, kalp ritim bozukluğu, KVS hastalıkları: Magnezyum eksikliği kalp kasında da önemlidir. Eksikliğinde çarpıntı, ritim bozukluğu meydana gelebilir.
9. Uyuşma ve karıncalanma: Magnezyum eksikliğine bağlı sinir iletim bozukluğunun sonucudur.
10. Depresyon, kaygı, korku,stres
11. Kırılgan kemikler, çürüyen dişler: Magnezyum vücutta kalsiyum, potasyum ve sodyum seviyelerini düzenler, eklemlerde fazla kalsiyum birikimini önleyerek esneklik sağlar. Bağ ve kıkırdak dokusunun sağlığından sorumlu olan magnezyumun eksikliğine ek olarak A, B ve D vitaminlerinin eksikliklerinde osteoporoz hastalığı görülür.

Günlük tavsiye edilen magnezyum dozu kadınlarda 300 mg/gün iken erkeklerde 400 mg/gündür.Fazla magnezyum idrar yoluyla atılır ancak bazı formlar veya aşırı dozlarda ishal veya hazımsızlık oluşabilir.

Magnezyum toksisitesi çok nadir oluşsa da; bulantı, kusma, ishal vs. gibi belirtileri vardır. Tedavinizi eczacı ve doktora danışmadan uygulamayın.
Yeterince magnezyumlu, huzurlu, ağrısız günler dilerim!