Sağlık ve bilgi dolu bir günden herkese merhaba, değerli Eczacılar Burada takipçileri.
Bugünkü konumuz: Mikroplastikler!
Çevre kirliliği dendiğinde gözümüzün önünde beliren tablo genellikle denizde yüzen plastik şişeler, doğaya atılmış poşetler olur. Hepimiz bu kötü manzaralarla maalesef karşılaşıyoruz. Ancak bu sağa sola fırlatılmış plastiklerin sadece doğayı değil, hayatımızı da tehdit ettiğini biliyor muydunuz? Üstelik bu tehdit artık gözle göremeyeceğimiz kadar küçük: Mikroplastikler.
Mikroplastik nedir?
Mikroplastik Araştırma Grubu’nun verilerine göre mikroplastikler, boyutları 5 milimetre ile 1 mikrometre arasında değişen plastik parçacıklardır. Boyutlarından dolayı çıplak gözlegörünmeleri hayli zordur. “Mikroplastik” terimi, ilk olarak 1968 yılında ABD Hava Kuvvetleri Malzeme Laboratuvarı’nın yayınladığı bir raporda kullanılmıştır. Sucul ortamda bu tehlikeyle ilk karşılaşmamız ise 1972 yılında Sargasso Denizi yüzey suyunda yüzen çok sayıdaki küçük plastik partiküllerinin rapor edilmesiyle olmuştur.
Birincil mikroplastikler, genellikle kozmetik endüstrisinde, kişisel bakım ürünlerinde ve temizlik malzemelerinde kullanılmak üzere kasti üretilen mikro boncuklardır. Bunlar doğaya çeşitli yollarla
karışabilmektedir. Örneğin, atık su sistemlerine karışan kişisel bakım ürünlerinin atıkları ve tekstil ürünlerinin taşınması bu yollardandır.
İkincil mikroplastikler ise şişeler, kasalar, plastik torbalar gibi büyük plastik parçalarının bozulmasıyla oluşan düzensiz plastik parçalardır. Zaman içerisinde bu büyük plastik parçaları, güneşten gelen ultraviyole ışığa maruz kalmanın bir sonucu olarak ve gelgit dalgaları gibi bazı mekanik yollarla daha da küçük plastik parçaları oluşturacak şekilde bozulurlar.
Canlılara olan zararları nelerdir?
Bu atıkların Dünya’daki habitatlara karışması sonucu hayvanlar; beslenme, solunum ve üreme gibi temel yaşamsal faaliyetlerinde oldukça sıkıntı yaşarlar.
Balıklar, penguenler, köpekbalıkları ve midyeler gibi farklı türden deniz canlılarında da mikroplastiklerin görülmesi sonucu; kütle kaybı, beslenme davranışlarında farklılaşma, gelişim bozuklukları ve bağırsak yaralanmaları gibi can sıkıcı sorunlar ortaya çıkabilir.
Peki, ne yapabiliriz?
Mikroplastiklerden tamamen kaçınmak zor olabilir; fakat alacağımız en küçük önlemlerle bile maruziyeti önemli ölçüde azaltabiliriz. İşte yapabileceğimiz başlıca şeyler:
- Plastik kaplarda ısıtma yapmamak
- Doğal liflerden yapılmış giysiler giymek
- Şişelenmiş su tüketimini azaltmak
- Taze gıdalara yönelmek
Daha yaşanabilir bir çevre ve sağlıklı bir gelecek için küçük adımların büyük etkiler yaratabileceğini unutmayalım!
Kaynakça:
https://mikroplastik.org/mikroplastik-nedir/
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1029/2018JC 014719
https://www.science.org/doi/10.1126/science.1254065
